Συμφωνώντας επί της αρχής στο κείμενο θέσεων της ΚΕ για τον προσυνεδριακό
διάλογο, καταθέτουμε τις σκέψεις μας σε ορισμένα καίρια θέματα που πρέπει να τονιστούν
και να συζητηθούν με ιδιαίτερη προσοχή. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως τα
θέματα αυτά αποτελούν μια συμβολή στις προϋποθέσεις που χρειάζονται για μια
μεγάλη στροφή στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου, μετά από 3
χρόνια μνημονιακής επιβολής.
Βασικές προϋποθέσεις για να προχωρήσουμε σε ένα μετατροϊκανό ξέφωτο,
για να μπουν οι βάσεις μιας μεγάλης ανατροπής, για τη μεταπολίτευση του λαού
1. Νέα, λαϊκή, δημοκρατική και ριζοσπαστική μεταπολίτευση
Σωστά το κείμενο των θέσεων ξεκινά με αυτόν τον τίτλο. Στην πορεία όμως μέσα
από σωστές επισημάνσεις και αναλύσεις χάνονται, εξατμίζονται οι προϋποθέσεις
και οι στόχοι που πρέπει να παλευτούν ώστε να γίνει κατορθωτή μια τέτοια
πορεία. Οι σκέψεις που ακολουθούν προσπαθούν να αναιρέσουν αυτήν την αδυναμία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ -ΕΚΜ υποστηρίζει ότι η νέα, λαϊκή, δημοκρατική και ριζοσπαστική
μεταπολίτευση αποτελεί ένα πρώτο κρισιμότατο κόμβο μιας ευρύτερης πορείας
μετασχηματισμού. Η νέα, λαϊκή, δημοκρατική και ριζοσπαστική μεταπολίτευση
σηματοδοτεί το πέρασμα σε ένα «μετατροϊκανό ξέφωτο», σε μια μεταβατική φάση με
ένα νέο πολιτικό συσχετισμό, ριζικά αλλαγμένο σε σχέση με τον σημερινό, έναν
πολιτικό συσχετισμό υπέρ του λαού. Σε αυτό το «μετατροϊκανό ξέφωτο» προωθούνται
οι προγραμματικοί στόχοι που εκτίθενται στη συνέχεια. Ιδιαιτέρως όμως
επισημαίνουμε σαν κεντρικότερα χαρακτηριστικά της φάσης αυτής ότι:
μπαίνει τέλος στο καθεστώς των Μνημονίων και της Τρόικας, τέλος στην «Ελλάδα
-αποικία χρέους», τέλος στην περίοδο της χρεοκρατίας και της χρεο -τρομοκρατίας
προχωρά μια διαδικασία άμεσης κοινωνικής ανακούφισης, και μπαίνουν οι βάσεις
της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της πολιτιστικής αναγέννησης
εγκαθίστανται θεσμοί πραγματικής Δημοκρατίας, καταργείται εκ θεμελίων το
σύστημα της διαπλοκής και της διαφθοράς και οι μηχανισμοί προπαγάνδας που
διαθέτει, ενώ αποδίδεται Δικαιοσύνη ειδικά σε βάρος όσων ευθύνονται για την
καταστροφή της χώρας και τη λεηλασία του δημόσιου πλούτου
ο λαός αποφασίζει με ανοιχτό και δημοκρατικό τρόπο για την πορεία της χώρας
αναδιατυπώνονται οι άξονες της εξωτερικής μας πολιτικής και αναδιατάσσονται οι
διεθνείς σχέσεις της χώρας στη βάση του διεθνούς δικαίου, της ειρήνης, της
ανεξαρτησίας, της ισοτιμίας, της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας και της
αλληλεγγύης προς όλους τους λαούς. Προωθείται ένα ισχυρό μέτωπο των λαών του
Νότου.
Προωθούμενο αυτό το πλαίσιο με την ενεργητική κινητοποίηση του λαού, ριζώνοντας
ο νέος πολιτικός συσχετισμός υπέρ του λαού και στεκόμενη η χώρα και η κοινωνία
στα πόδια της, ανοίγει πλέον η δυνατότητα για ένα νέο κύμα βαθύτερων
μετασχηματισμών. Πάντα μέσα από τη δημοκρατική έκφραση και έγκριση του λαού.
2. Το πολιτικό ρεύμα ανατροπής και διεξόδου
Στις αποφάσεις της ΚΕ γράφονταν ορισμένες βασικές προϋποθέσεις για να γίνουν
σημαντικά βήματα: Πρώτη μεταξύ των άλλων προϋποθέσεων ήταν η δημιουργία του
πολιτικού ρεύματος ανατροπής και διεξόδου της χώρας. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι
έχουμε κάνει λίγα στην κατεύθυνση αυτή και μάλλον δεν έχουμε συνεννοηθεί επί
της ουσίας.
Τι είναι το πολιτικό ρεύμα διεξόδου;
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ βρίσκεται σήμερα σε ένα μεταίχμιο ανάμεσα στην έκφραση ενός
σημαντικού τμήματος των φτωχοποιημένων τμημάτων του λαού, έκφραση που του
χάρισε και την εκτόξευση των εκλογικών ποσοστών του στις προηγούμενες διπλές
εκλογές, και στην δυνατότητα να κατακτήσει την εμπιστοσύνη ενός ακόμη
μεγαλύτερου μέρους του λαού, και να δώσει έτσι απάντηση στην κρίση, οικονομική,
κοινωνική και πολιτική που μαστίζει τον τόπο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η
ανάπτυξη ενός πλατιού, πολιτικού κινήματος αλλαγής, ενός κινήματος που ο
ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ πρέπει να συμβάλει να διαμορφωθεί, θα πρέπει να εκφράσει πολιτικά,
αλλά που δεν θα ταυτίζεται με το κίνημα αυτό.
Ένα τέτοιο κίνημα πρέπει να είναι εξ' ορισμού μαζικό. Να αποτελεί το χώρο μέσα
στον οποίο θα εκφράζονται, θα στηρίζονται και βοηθιούνται να ξεσπάσουν
επιμέρους αγώνες ενάντια στις πολιτικές του μνημονίου, τα πολυποίκιλα κινήματα
που ξεπηδούν τα τελευταία αυτά χρόνια. Ένα τέτοιο κίνημα καταγράφει στο
κεντρικό πεδίο ταξικούς συσχετισμούς εξουσίας και διακυβέρνησης. Η επικράτησή
του πρέπει να σημαίνει μια μεγάλη αλλαγή και μια διαδικασία κοινωνικής
μετάβασης. Δεν θα έχει μια εφάπαξ - συγκυριακή εμφάνιση, αλλά διάρκεια και
μονιμότητα ως ρεύμα ανατροπής και αλλαγής των πραγμάτων.
Ένα τέτοιο κίνημα σαν μέγεθος και υπόσταση είναι κάτι ευρύτερο από τον
ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Περιλαμβάνει την εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ_ΕΚΜ (ή ένα μεγάλο μέρος
της) αλλά είναι ευρύτερο. Είναι ανοικτό στο χαρακτήρα και στην προοπτική του,
με διαδικασίες κινήματος βάσης – δεν θα επιδιώκει να δημιουργήσει τεχνητές
διαχωριστικές γραμμές. Θα είναι ένα ρεύμα-κίνημα και όχι ένας κομματικός
συσχετισμός
Τα αξιακά-ταυτοτικά στοιχεία ενός τέτοιου κινήματος έχουν αναδειχθεί μέσα από
τις αυθόρμητες κινητοποιήσεις του κόσμου στα χρόνια του μνημονίου, ψιθυρίζονται
και συζητιούνται σε ένα πολύ μεγάλο μέρος των ανθρώπων που ψήφισαν ή θα
ψηφίσουν το ΣΥΡΙΖΑ, αποτελούν την άρνηση πολλών αρνητικών φαινομένων της
προ-μνημονιακής περιόδου που ο κόσμος συνειδητοποιεί. Ορίζουν το χαρακτήρα της
κοινωνικής αλλαγής που έχει ανάγκη η χώρα και ο λαός, αλλαγή που ανοίγει το
δρόμο για ένα άλλο σύστημα κοινωνικών σχέσεων, αλλαγή που μπορεί να συσπειρώσει
μεγάλες κοινωνικές πλειοψηφίες.
- Τέτοιο αξιακό-ταυτοτικό
στοιχείο είναι μια ανεξάρτητη Ελλάδα που θα μπορεί να παράγει και να
ικανοποιεί κοινωνικές ανάγκες, που θα πάψει να είναι μια χώρα παρασιτική.
- Τέτοιο στοιχείο είναι η
πραγματική δημοκρατία και το γκρέμισμα του σάπιου πολιτικού συστήματος της
διαπλοκής που ανέθρεψαν τα κόμματα του δικομματισμού.
- Τέτοιο στοιχείο είναι ο
πατριωτισμός στη θέση της παντελούς αδιαφορίας για το μέλλον αυτού του
λαού και του τόπου που χαρακτήρισε τις πολιτικές των επικυρίαρχων
δεκαετίες τώρα.
- Τέτοια στοιχεία είναι η
απαίτηση για έναν άλλο Δημόσιο τομέα, η απαίτηση για ένα άλλο συνδικαλιστικό
κίνημα πιο κοντά στις ανάγκες των εργαζόμενων και της κοινωνίας, ή ακόμη η
απαίτηση για μια Αριστερά αντάξια του ονόματός της και των οραμάτων της.
Κοντολογίς έχουμε ανάγκη από ένα πολιτικό κίνημα που θα θέτει στο
επίκεντρο την οικονομική, κοινωνική και πολιτική διέξοδο, την επιβίωση του λαού
και της χώρας, με το γκρέμισμα του μνημονιακού οικοδομήματος.
Στο εσωτερικό του θα έχουν κεντρική θέση ένα ρεύμα παραγωγικής ανασυγκρότησης,
κοινωνικής χειραφέτησης, πραγματικής δημοκρατίας, ανεξαρτησίας και διεθνισμού.
Η λαϊκή, δημοκρατική και ριζοσπαστική μεταπολίτευση του λαού συμπυκνώνει ένα
τέτοιο πρόγραμμα, απαιτεί την πλήρη ανατροπή του πολιτικού συστήματος για το
προχώρημα της μετάβασης και της άμεσης ανακούφισης του λαού.
Πώς θα γίνει δυνατό να συμβάλει ο ΣΥΡΙΖΑ στην ανάπτυξη ενός τέτοιου
πολιτικού κινήματος;
Κοινωνικά πρέπει να στηριχθούμε σε μια ευρύτατη συμπαράταξη δυνάμεων που
χτυπήθηκαν και υποφέρουν από τη μνημονιακή πολιτική, που καταστρέφονται, που
περιθωριοποιούνται και φτωχοποιούνται με τρομακτική ταχύτητα. Δεν πρόκειται
απλά για τους εργαζόμενους και τους άνεργους αλλά και για ευρύτατα μεσοστρώματα
που καταστρέφονται. Όλοι αυτοί μπορούν να συγκροτήσουν ένα κοινωνικό μπλοκ
δυνάμεων που θα στηρίξει μια μεγάλη πολιτική αλλαγή, μια μεταπολίτευση του
λαού, ένα άλλο κοινωνικό συμβόλαιο, όχι ενσωμάτωσης και συμπληρωματικότητας
προς μια αστική επαναθεμελίωση κλεπτοκρατίας και νεοπλουτισμού, ένα κοινωνικό
συμβόλαιο που δεν θα ορίζει ή θα προκρίνει μια κοινωνική κινητικότητα προς τα
πάνω, αλλά μια πορεία σωτηρίας της χώρας και μετάβασης σε ένα άλλο παραγωγικό
και καταναλωτικό πρότυπο για την πλειοψηφία του λαού. Δημιουργούνται οι όροι
μιας πρωτοφανούς ιστορικής σύγκλισης των λαϊκών τάξεων με τα μεσοστρώματα, για
τα τελευταία χρόνια. Γιατί τα μεσοστρώματα, φτωχοποιούμενα, ταυτόχρονα
εγκαταλείπουν το πολιτισμικό υπόδειγμα, την κοσμοεικόνα τους, τις συμπεριφορές,
τον τρόπο ζωής τους. Επανακαθορίζουν την αντίληψή τους για τον εαυτό τους και
την κοινωνία. Αντίστοιχα οι λαϊκές τάξεις εγκαταλείπουν και αυτές την αυταπάτη
για τη δυνατότητα να βελτιώνουν μέσω επιμέρους διεκδικήσεων τη ζωή τους και να
παραιτούνται από το γενικότερο. Είναι μια ιστορική σύγκλιση και μια μεγάλη
ευκαιρία.
Πολιτικά πρέπει να παρθούν πρωτοβουλίες κεντρικού γενικού περιεχομένου που να
εκφράζουν και να δίνουν ώθηση στην δημιουργία του πολιτικού ρεύματος ανατροπής
και διεξόδου. Παραδείγματος χάρη: Να κηρυχθεί η χώρα σε κατάσταση ανθρωπιστικής
κρίσης και να γίνει κεντρικό ζήτημα όλης της δράσης του κόμματος, από
Κοινοβουλευτική Ομάδα μέχρι όλες τις Οργανώσεις Μελών, να γίνουν προσπάθειες
στο εξωτερικό για το που οδηγεί η εγκληματική πολιτική των Μνημονίων. Να γίνει
μια μεγάλη καμπάνια διαρκείας για την νεολαία και τον αφανισμό της. Να μην
φύγει κανείς από την χώρα και να αγωνιστούμε σε ένα μεγάλο κίνημα για το
ξαναχτίσιμο της χώρας. Να διακηρυχτεί μια πολιτική συμπαράταξης Ελλάδας και
Κύπρου και να επιδιωχθεί η ενότητα των χωρών του Νότου ενάντια στην Γερμανική
μπότα στην Ευρώπη.
3. Συσσωρεύονται όροι για εθνικές υποχωρήσεις και περιπέτειες
Το άμεσο μέλλον επιφυλάσσει για τη χώρα γεωπολιτικούς κινδύνους και
ενδεχόμενες περιπλοκές σε όλο το μήκος των ανοιχτών εθνικών ζητημάτων. Από τη
Θράκη μέχρι την υφαλοκρηπίδα και μέχρι το Κυπριακό, τόσο για την Ελλάδα όσο και
για την Κύπρο συσσωρεύονται όροι για μεγάλες πιέσεις υποχώρησης από κυριαρχικά
δικαιώματα των δύο χωρών που τελούν σε καθεστώς οικονομικής ομηρίας. Οι
παρούσες ηγεσίες σε Ελλάδα και Κύπρο αποτελούν εγγύηση για «γενναίες»
υποχωρήσεις στις απαιτήσεις ισχυρών και ηγεμονικών δυνάμεων της περιοχής, όπως
ακριβώς έχουν επιδείξει εξαιρετική προθυμία συμμόρφωσης στις οικονομικές
απαιτήσεις της Τρόικας και της Κομισιόν μέχρι σήμερα. Αλλά ακόμη και χωρίς
αυτές τις ηγεσίες στη μια ή την άλλη χώρα, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν
και μπορούν να οδηγήσουν σε συνδυασμό της οικονομικής κρίσης και καταστροφής με
περιπέτειες ή περιπλοκές στα εθνικά ζητήματα.
Η μεγάλη κινητικότητα το τελευταίο διάστημα για επαναφορά ενός σχεδίου επίλυσης
του Κυπριακού από κέντρα των ΗΠΑ, της ΕΕ και της Τουρκίας, οι απειλές της
τελευταίας σχετικά με την ελληνική ΑΟΖ και ιδιαίτερα οι πρόσφατες κινήσεις της
για έρευνες σε περιοχές ελληνικής ή κυπριακής υφαλοκρηπίδας ανατολικά της
Ρόδου, και η κινητικότητα στη Θράκη, είναι ορισμένα μόνο από τα γεγονότα που
επιβεβαιώνουν ότι έρχονται εξελίξεις.
Υπάρχουν τρεις λόγοι που ωθούν τα πράγματα σε τέτοιου είδους κατεύθυνση.
Πρώτον, η ευρύτερη περιοχή βρίσκεται σε μεγάλη ρευστότητα και αναδιατάξεις
μεγάλων και ενδιάμεσων δυνάμεων τα τελευταία χρόνια. Οι αντιθέσεις γύρω από τη
Συρία και γύρω από το μοίρασμα των υδρογονανθράκων της ανατολικής Μεσογείου
αποτελούν κατεξοχήν πεδία αντιπαράθεσης. Δεύτερο, η Τουρκία έχει αναδειχτεί σε
μια σημαντική περιφερειακή δύναμη, ενισχυμένη οικονομικά και γεωπολιτικά, και
θα απαιτήσει κάποια στιγμή – ήδη απαιτεί - μια διαφορετική ρύθμιση σε όλη τη
γραμμή από τη Θράκη μέχρι την Κύπρο, ιδιαίτερα αν δυσμενείς για αυτήν εξελίξεις
ανατολικά την ωθήσουν σε κάτι τέτοιο. Τέλος, Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται σε
καθεστώς οικονομικής ομηρίας που μεγαλώνει την όρεξη για αναδιανομές σε βάρος
τους, ενώ το ίδιο διακύβευμα αυτής ομηρίας από την πλευρά όσων την επιβάλλουν,
ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού, δεν βρίσκεται μόνο στο πεδίο της οικονομίας
αλλά και της γεωπολιτικής.
Για την Αριστερά, το λαϊκό κίνημα, για το ΣΥΡΙΖΑ, είναι πασιφανές ότι η
πολιτική προετοιμασία και θωράκιση απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις έχει
προεξάρχουσα σημασία. Σε μεγάλο βαθμό είναι τα συγκρουόμενα, ευρύτερα
γεωπολιτικά σχέδια που θα κρίνουν τις εξελίξεις στη χώρα μας, και είναι κυρίως
οι εξελίξεις στα εθνικά ζητήματα που μπορεί να καθορίσουν το πεδίο της
πολιτικής σύγκρουσης με τις μνημονιακές δυνάμεις, ίσως περισσότερο από τα
οικονομικά ζητήματα. Ένα σχέδιο κοινωνικής αλλαγής και μετάβασης θα έπρεπε να
έχει ένα σχέδιο-πρόταση. Οφείλει να έχει δύναμη και δυναμική για να εφαρμόσει
από την πρώτη στιγμή μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που θα εξασθενίζει τις
πιέσεις και τα «εμπάργκο» που τυχόν θα επιβληθούν. Ζητείται άμεσα η εκπόνηση
μιας ανεξάρτητης πολιτικής για τη θέση της Ελλάδας στο σύγχρονο κόσμο και
κινήσεις τέτοιες που να απεγκλωβίζουν από τους θανατηφόρους εναγκαλισμούς
«συμμάχων» και «φίλων». Ο πολυπολικός κόσμος που αναδύεται (με δυσκολίες και
αντιθέσεις) προσφέρει δυνατότητες, φτάνει να υπάρχει η βούληση και η απόφαση
για διέξοδο.
Κυρίως, όμως, χρειάζεται η στήριξη σε ένα πλατύ λαϊκό, πατριωτικό-δημοκρατικό
κίνημα ανεξαρτησίας και αξιοπρέπειας της χώρας, μια πολιτική που πάνω από όλα
θα βάζει το λαό και τη χώρα, και θα κινητοποιεί για αυτό τους πολίτες.
Οργανική «πάθηση»
Σε όλους τους προγραμματισμούς μας λείπει η πρωτοβουλία και οι προτάσεις για τα
γεωπολιτικά και εθνικά ή «εθνικά» ζητήματα. Ήρθε η Κύπρος και μας ξύπνησε λίγο
αλλά το πιο πιθανό είναι να ξεχαστούμε πάλι, γιατί δεν δίνουμε σημασία σε αυτήν
την διάσταση που είναι από τις σημαντικότερες. Έχουμε δώσει και καλά κάνουμε
πολλαπλά δείγματα γραφής σε ζητήματα όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, ο ρατσισμός, η
αλληλεγγύη κ.λπ. Στην περίπτωση όμως των εθνικών ζητημάτων και της καθόλου
γεωπολιτικής, το έλλειμμα είναι ολοφάνερο και το χειρότερο είναι ότι δείχνουμε
άγνοια ή αδυναμία στην κατανόησή του.
Πρόκειται για οργανική πάθηση του φορέα μας. Χρειάζεται άμεση αφύπνιση
κομματική για τα γεωπολιτικά και τους κινδύνους που περιβάλλουν την χώρα μας.
Αν δεν το καταλαβαίνουμε θα μας πάρουν σβάρνα τα γεγονότα...
Επειδή έρχεται μια τέτοια μεγάλη εκκωφαντική πανεθνική κρίση πρέπει να
εκτιμήσουμε ότι το κόμμα μας, το λαϊκό κίνημα, ο λαός, η χώρα είναι χωρίς
προετοιμασία. Είναι γνωστό ότι στο κόμμα μας λίγες είναι οι αναλύσεις και
συμβολές. Φοβόμαστε ότι το σοκ που θα υποστούμε θα είναι πολύ μεγαλύτερο από
αυτό που πάθαμε εδώ και τρία χρόνια.
4. Βαθαίνει η κρίση στην Ευρώπη, σπαράσσεται ο κυρίαρχος ευρωπαϊσμός
Οι δραματικές εξελίξεις στην Κύπρο ανέδειξαν ουσιαστικά ζητήματα. Ιδιαίτερα
την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τον διακριτό, πλέον, διαχωρισμό της σε δύο
βασικές ομάδες κρατών. Τους επικυρίαρχους της «Βόρειας Συμμαχίας» με επικεφαλής
την Γερμανία και τους υποτελείς του «απροσάρμοστου Νότου», με «επικεφαλής» τις
υπό μνημονιακό καθεστώς τελούσες χώρες. Η πειρατική δράση της βορειοευρωπαϊκής
αριστοκρατίας του χρήματος με τους όχι ανύπαρκτους αλλά ετεροχρονισμένα
«ανακαλυφθέντες» λόγους για νοσούσα οικονομία της Κύπρου, για κοινωνικό status
αναντίστοιχο με την πραγματικότητα, για άρρωστο τραπεζικό σύστημα ανοικτό στις
σκοτεινές επενδύσεις και τα ύποπτης προέλευσης κεφάλαια, δεν αποτελούν παρά το
φύλλο συκής για να αποκρυβεί η επί της ουσίας αρπακτική της πρόθεση. Πρόθεση
απροκάλυπτα εστιασμένη σε δύο σαφείς στόχους: έναν άμεσο, την διάλυση της
υπάρχουσας κυπριακής οικονομίας και έναν έμμεσο, τον ουσιαστικό έλεγχο του
υποθαλάσσιου πλούτου της, που σε συνδυασμό με την πραγματικότητα της
ουσιαστικής διχοτόμησης θα οριστικοποιήσει την κατάργηση της όποιας
ανεξαρτησίας της και θα οδηγήσει στην οριστική, πλέον, κατάταξη της Κύπρου σε
κράτος περιορισμένης κυριαρχίας, κράτος παρία-βαστάζο. Ολοένα και περισσότερο
γίνεται εμφανές ότι με πρόσχημα το χρέος ή ο,τι άλλο κακό ήθελε ανακαλυφθεί,
εφαρμόζεται μία sui generis νεοαποικιακή πολιτική μέσα στην ίδια την ευρωπαϊκή
ήπειρο.
Αλήθεια, τι περισσότερο άραγε περιμένουμε να συμβεί για να διαπιστώσουμε ότι
κατ'ουσίαν έχει ανοικτά τεθεί από τους επικυρίαρχους το ζήτημα της ανατροπής
του status της Ευρωζώνης είτε με τη μορφή κατάργησής της, είτε με την
αναγκαστική υπαγωγή της σε δύο ετεροβαρείς κύκλους;
Η όλη εξέλιξη αποδεικνύει ότι το οραματικό στοιχείο στην Ε.Ε. όχι μόνον έχει
διαρραγεί αλλά κατ' ουσίαν η βορειοευρωπαϊκή αριστοκρατία του χρήματος
ανερυθρίαστα προσπαθεί να ληστέψει τον ευρωπαϊκό Νότο στη βάση ενός
προδιαγεγραμμένου σχεδίου, που γράφει στα παλαιά του υποδήματα τις συνέπειες
και το μέγεθος της καταστροφής που η παρέμβασή του συνεπάγεται. Είναι εμφανές
ότι δεν έχουμε να κάνουμε με μια απλή νεοφιλελεύθερη αψιμαχία αλλά με έναν
ολοκληρωτικό πόλεμο που σκοπεύει να σαρώσει κράτη, έθνη και λαούς.
Το γκρέμισμα όλων των δεδομένων για μια ευρωζώνη ισότιμης συμμετοχής των μελών
της, έδωσε -ταυτόχρονα- ένα τέλος στις αυταπάτες, αφήνοντας διαχρονικά έκθετο
όλο το στρατόπεδο των προθύμων και ιδιαίτερα το σημιτικό «εκσυγχρονιστικό»
στρατόπεδο στην Ελλάδα καθώς και το αναστασιαδικό / βασιλειακό στρατόπεδο στην
Κύπρο, όργανα της πλήρους υποταγής.
Όλοι πλέον αντιλαμβάνονται ότι η Ευρώπη σήμερα χωρίζεται σε Νότια και Βόρεια.
Όχι με γεωγραφικούς όρους αλλά κυρίως πολιτικο-οικονομικο-κοινωνικούς. Χώρες
οφειλέτες, χώρες υποτελείς, χώρες προτεκτοράτα, χώρες ειδικές ζώνες, χώρες
αποικίες χρέους, χώρες υπό επιτήρηση και διεθνή έλεγχο. Μετά την τραγική
υποβάθμιση των χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης (και της διάλυσης
μερικών από αυτές, είτε με πόλεμο (Γιουγκοσλαβία), είτε με διαμελισμούς
(Τσεχοσλοβακία) και προσαρτήσεις (Ανατολική Γερμανία), τώρα ήρθε η σειρά του
Νότου με πρώτη την Ελλάδα και τώρα την Κύπρο. Αλλά έπονται και μεγαλύτερες όπως
η Ισπανία, η Ιταλία μέχρι να καταλάβουν και οι Γάλλοι πως τους θεωρούν και
αυτούς Νότο (¨Ήδη η κρίση κτυπά απειλητικά την πόρτα της Γαλλίας και του
τραπεζικού της συστήματος).
Ο μεγάλος ασθενής της ευρωπαϊκής κρίσης, το τραπεζικό σύστημα, οδηγεί σε
πειράματα όπως το κούρεμα των καταθέσεων, η ανατίναξη ασφαλιστικών ταμείων, και
το τέλος των φορολογικών και τραπεζικών παραδείσων.
Αρκετοί όμως υποστηρίζουν ότι πέρα από τον χωρισμό της Ευρώπης σε Βορρά και
Νότο υπάρχει και μια άλλη περιοχή: μια γκρίζα περιοχή, κάτι σαν «περιθώριο» ή
«σκουπίδια» της Ευρώπης. Και συγκαταλέγουν την Ελλάδα (μαζί με την Βουλγαρία
και άλλες περιοχές) σε αυτήν την κατηγορία.
Αν έτσι τα υπολογίζουν και τα μεθοδεύουν, το ΔΝΤ, οι διάφοροι Τόμσεν και οι
Γερμανοί επικυρίαρχοι, δηλαδή μια πορεία προς μια βαθιά τριτοκοσμοποίηση –
αφρικανοποίηση περιοχών, κι αν την Ελλάδα την υπολογίζουν να ανήκει σε αυτήν
την κατηγορία, τότε αυτό το γεγονός έχει ιδιαίτερη σημασία στην στρατηγική
διεκδίκησης διεξόδου για την χώρα.
Η κρίση στην Ευρώπη, την πιο κτυπημένη περιοχή του πλανήτη από την παρατεταμένη
κρίση, συναντιέται με τους νέους γεωπολιτικούς όρους που επιφέρουν τα πολιτικά
και οικονομικά δρώμενα. Η μυρωδιά υδρογονανθράκων και η ανάγκη της γερμανική
ιμπεριαλιστικής πολιτικής να αυξήσει το ζωτικό της χώρο, οδήγησε στην απόφαση
στραγγαλισμού της Κύπρου και το σπάσιμο της οικονομικής της σπονδυλικής στήλης,
του τραπεζικού της συστήματος. Την ίδια στιγμή δυναμώνει η απομόνωση της
Γερμανίας (αντιγερμανισμός αντιμερκελισμός) και αμφισβητείται πιο δυνατά ο
ευρωπαϊσμός. Ο ευρωσκεπτικισμός παίρνει μεγάλες διαστάσεις και τροφοδοτούνται
ποικίλα ρεύματα σε όλη την Γηραιά Ήπειρο.
Το τέλος της Γερμανικής Ευρώπης έχει έρθει στην επιφάνεια σαν αίτημα και ανάγκη
των καιρών. Αντί να θεωρείται αίτημα που αφορά την οικονομική σφαίρα, η
υλοποίησή του έρχεται και γίνεται στη σφαίρα του πολιτικού και της άρνησης
υποταγής και υπαγωγής όλης της Ηπείρου στις γερμανικές ηγεμονικές βλέψεις.
Το 2013 είχε χαρακτηριστεί σαν χρόνος μεγάλης δοκιμασίας για το ευρώ και την
ευρωζώνη. Η πορεία δεν δείχνει να ισχυροποιούνται. Το ευρώ και η ευρωζώνη
ασθμαίνοντας θα κρατούνται στην ζωή όσο η Γερμανία το επιτρέπει ή αναγκάζεται
να τα διατηρεί.
Η πορεία τους θα καθοριστεί από πολιτικούς όρους και επιλογές και όχι απλά από
οικονομικές διευθετήσεις ή συμφωνίες. Ήρθε η ώρα των γεωπολιτικών διευθετήσεων
της επιβολής των επιλογών των μεγάλων παικτών.
Με ποια κατεύθυνση λοιπόν μέσα στην Ευρώπη της κρίσης; Της γερμανικής
ευρωένωσης, των ταξικών και κοινωνικών διαχωρισμών, των καταπιεσμένων και
καταστρεφόμενων χωρών;
Σε αυτό το τόσο κρίσιμο κομβικό σημείο η Αριστερά και το εργατικό κίνημα στην
Ευρώπη υπολείπονται πολύ από το να εκμεταλλευτούν το έδαφος που δημιουργείται
μέσα από αυτές τις εξελίξεις.
Οι λαοί και τα έθνη της Ευρώπης, οι υποτελείς τάξεις και το προλεταριάτο με τον
τρόπο τους και την πείρα τους θα κατανοήσουν την φύση, τους στόχους, την ουσία
της ΕΕ και του κυριαρχικού ρόλου μέσα σε αυτήν της Γερμανίας. Θα κατανοήσουν το
χάσμα δημοκρατίας που διαπερνά όλους τους θεσμούς της και την θεσμοθέτηση σαν
κυρίαρχης πολιτικής του σκληρού νεοφιλελευθερισμού. Θα κατανοήσουν πως η ΕΕ
είναι θεσμισμένη πάνω στην βάση της προώθησης του νεοφιλελευθερισμού και της
αφαίμαξης των αδυνάτων από τις ισχυρές δυνάμεις (κράτη και επιχειρήσεις), θα
κατανοήσουν ότι αυτός ο «ευρωπαϊσμός» είναι ένας μύθος και θα αναζητήσουν νέα
περιεχόμενα στην ευρωπαϊκή διάσταση.
Κυρίως θα συνειδητοποιήσουν πως η κατάκτηση μιας νέας ευρωπαϊκής ταυτότητας θα
προκύψει από το γκρέμισμα του σημερινού ευρωενωσιακού οικοδομήματος και την
οικοδόμηση στη θέση του ενός άλλου, εναλλακτικού, που θα εκφράζει τους λαούς,
τα έθνη και τους εργαζόμενους της Ηπείρου, οι οποίοι θα συμμετέχουν ισότιμα σε
αυτόν, στην βάση της συνεργασίας και της αμοιβαιότητας όλων των χωρών και με
την σύμφωνη και εκφρασμένη θέληση των λαών τους. Με το στανιό επιβολή ενός τρύπιου
και άδειου «ευρωπαϊσμού» δεν μπορεί να συγκινήσει κανέναν.
Το ζήτημα λοιπόν είναι πως οδηγούμαστε στο να ιχνηλατήσουμε την διαφορετική
ποιοτικά ευρωπαϊκή διάσταση. Είναι απλά και καθαρά ζήτημα της εργατικής
εξέγερσης ή της προώθησης μιας Ενωμένης Σοσιαλιστικής Ευρώπης; Είναι η διάσπαση
μιας περιοχής ή μιας μερίδας χωρών στην πιο πάνω προοπτική; Είναι η
διαφοροποίηση από τις υφιστάμενες πολιτικές και η δημιουργία νέων συσχετισμών
με βάση αιτήματα, κατακτήσεις, ρήξεις μεμονωμένων χωρών, ανάπτυξης κινημάτων
κλπ
Με το μέτωπο, την συνεργασία, την συμπόρευση του πληττόμενου Νότου και με
κεντρική στοχοποίηση της γερμανικής ασφυκτικής εποπτείας και των όρων
διακυβέρνησης που υπαγορεύει η ΕΚΤ ή οι τρόικα. Με την άρνηση να μετατραπούν
χώρες και περιοχές σε αποικίες χρέους. Με την επιβολή μιας επαναδιαπραγμάτευσης
του χρέους του Νότου.
Όχι γενικά συνεργασία του Νότου, αλλά συγκεκριμένη συνεργασία-συμμαχία και
ενεργητική πολιτική του Νότου ενάντια στην γερμανική Ευρώπη. Ενάντια στην
Ευρώπη των τραπεζιτών και των μονοπωλιακών πολυεθνικών επιχειρήσεων, ενάντια
στους τοκογλυφικούς μηχανισμούς που έχουν επιβάλλει, την λιτότητα και την
ερήμωση του ευρωπαϊκού Νότου. Σήμερα στο Νότο συναντώνται οι μεγαλύτερες
αντιθέσεις, συγκρούσεις και κινήματα... Η απαίτηση για ρήξη από τα δεσμά
κυκλοφορεί στους δρόμους.
Μέτωπο λαών, κινημάτων, κοινωνιών, χωρών, κυβερνήσεων του Νότου, διεύρυνση της
συνεργασίας για μια περιφερειακή πολιτική με τις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου,
απόκτηση ανεξάρτητης σχέσης και επαφής με άλλες δυνάμεις – πόλους του σύγχρονου
κόσμου (Ρωσία, Κίνα, Βραζιλία, Ινδία, Ιράν κλπ).
Η πορεία και η τύχη μιας τέτοιας πολιτικής δεν στηρίζεται σε νομισματικά σχέδια
και σχήματα. Τα προϋποθέτει σαν στοιχεία της αλλά δεν εξαντλείται σε αυτά.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αποτελεί απελπιστική συρρίκνωση της πολιτικής
η αποκλειστική επικέντρωση σε αυτά.
Μια τέτοια πολιτική αναζητεί διέξοδο από την κρίση, οικοδόμηση – ξανακτίσιμο –
επανεφεύρεση ενός παραγωγικού – οικονομικού - εκπαιδευτικού – υγειονομικού –
πολιτιστικού ιστού που να ικανοποιεί τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας,
καταργώντας την ανισότητα, καλλιεργώντας την συμμετοχή, προάγοντας την
πραγματική δημοκρατία. Μια τέτοια πολιτική προωθεί πολιτικές ρήξεις / ανατροπές
και διαδικασίες μετάβασης.
Ας μην ψάχνουμε για εκφράσεις που στρογγυλεύουν τα πράγματα και δεν φοβίζουν,
ας μιλήσουμε για την ανάγκη να πρωτοτυπήσουμε, να μην αντιγράψουμε κανέναν,
αλλά να δημιουργήσουμε πρωτότυπα πράγματα: Αριστερή κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας,
νεό ιστορικό μπλοκ, αλλαγή του πολιτικού συστήματος, ανατροπή του ειδικού
καθεστώτος της τρόικας, παραγωγική ανασυγκρότηση,κλπ. Εδώ πραγματικά δεν
ξέρουμε ποιος είναι πιο «Ευρωπαίος» από τον άλλον, δηλαδή πιο προωθημένος
κοινωνικά θεωρητικά πολιτισμικά, πολιτικά. Αυτή πρέπει να είναι η δική μας
συμβολή για μιαν «άλλη Ευρώπη».
Η Ελλάδα έγινε επίκεντρο των εξελίξεων και της αντίστασης παγκοσμίως τα
τελευταία τρία χρόνια. Το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ παρομοίως είναι αντικείμενο
παρακολούθησης εκατομμυρίων προοδευτικών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Μια
κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα θα ξεσηκώσει θύελλα αλληλεγγύης αν κάνουμε
και εμείς σοβαρά την δουλειά μας και αξιοποιήσουμε την αναντιστοιχία πολιτικής
και οικονομικής δύναμης. Η πολιτική υπεροχή ως αυτοδύναμο στοιχείο θα μπορέσει
να επιλύσει πολλά δυσεπίλυτα οικονομικής φύσης προβλήματα. Η αδυναμία στο
οικονομικό πεδίο θα αντισταθμίζεται από την δύναμη στο πολιτικό και θα
κινητοποιεί για την επίλυση μεγάλων προβλημάτων.
5. Παραγωγική ανασυγκρότηση. Κίνημα και διαδικασία
Κατά την γνώμη μας δεν έχει δοθεί η πρέπουσα σημασία στο ζήτημα αυτό. Είτε
γιατί υπάρχει μια στενή αντίληψη που θεωρεί ότι κάτι τέτοιο είναι «δεξιάς»
απόκλισης ζήτημα και τείνει σε ανασυγκροτήσεις του καπιταλιστικού συστήματος,
είτε μιας πλατιάς αντίληψης που τα θεωρεί ζητήματα προετοιμασίας ειδικών και
κατάλληλων υπουργών. Δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Το ζήτημα είναι κατ' αρχάς
πολιτικό, είναι υπόθεση του λαϊκού κινήματος, είναι ζήτημα κατανόησης όρων και
προτεραιοτήτων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ -ΕΚΜ πρέπει να υποστηρίζει την ανάγκη δημιουργίας ενός κινήματος για
την παραγωγική ανασυγκρότηση, και μάλιστα «από τώρα». Για το σχέδιο της
παραγωγικής ανασυγκρότησης αλλά και για αυτήν καθεαυτήν την πράξη. Ήδη
αναπτύσσονται πρωτοπόρα εγχειρήματα συνεταιριστικά, δημοτικά, συνεργατικά, που
επιχειρούν να επανεκκινήσουν κλειστά εργοστάσια, να επανακαλλιεργήσουν την
εγκαταλειμμένη ύπαιθρο, να διαμορφώσουν νέα μη κερδοσκοπικά και αλληλέγγυα
δίκτυα διανομής, να προωθήσουν νέες τεχνολογίες από την ανακύκλωση
απορριμμάτων, μέχρι την επικοινωνία, να προωθήσουν νέες αντιλήψεις και
συνήθειες γύρω από την ψυχαγωγία και τον πολιτισμό. Παράλληλα, μεγάλη σημασία
έχει το να εμπλακούν άμεσα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, επιστημονικοί σύλλογοι,
συνδικαλιστικοί φορείς, επιμελητήρια σε αυτήν την κρίσιμη διαδικασία
αξιοποίησης των δυνατοτήτων του τόπου και της κοινωνίας. Μια μεγάλη πανεθνική
διαβούλευση μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει «από τώρα», να δώσει ζωή σε ένα
κίνημα παραγωγικής ανασυγκρότησης το οποίο θα κλιμακωθεί με την ανάληψη της
διακυβέρνησης. Ένα κίνημα παραγωγικής ανασυγκρότησης, που να αποκαθιστά την
εργασία αλλά και την πρωτοβουλία και την επινοητικότητα των συνεργαζομένων
ανθρώπων. Ένα κίνημα παραγωγικής ανασυγκρότησης, σε οργανική σύνδεση με ένα
κίνημα πολιτιστικής αναγέννησης και ηθικής ανάταξης.
Ο λαϊκός ριζοσπαστισμός έχει ανάγκη από πολιτική. Έχει ανάγκη από προτάσεις και
προοπτική. ΄Εχει ανάγκη από την διάνοιξη ενός δρόμου που αφορά πλειοψηφίες.
Έχει ανάγκη από διαδικασίες διαμόρφωσης ενός ιστορικού λαϊκού εθνικού και
κοινωνικού μπλοκ δυνάμεων γύρω από στόχους σωτηρίας και διεξόδου της χώρας,
απαλλαγής από μνημόνια, πραγματικής δημοκρατίας, παραγωγικής ανασυγκρότησης.
Έχει ανάγκη από την διακήρυξη και διάνοιξη ενός δρόμου μιας μεγάλης πολιτικής
ανατροπής, μιας μεγάλης λαϊκής μεταπολίτευσης, μιας μεταπολίτευσης του λαού.
Τα μέλη της απερχόμενης
Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
Αναγνωστάκη Ισμήνη
Αξελός Λουκάς
Γασπαρινάτου Μαρία
Θεοδωρόπουλος Γιώργος
Καραμάνος Χρίστος
Κατσαρού Έλενα
Κοδέλας Δημήτρης
Μαντάς Μάκης
Μήτσιου Τάνια
Μούστος Μανόλης
Μπανιά Σοφία
Μπουλούμπαση Άβα
Μπρέστα Μαρίνα
Νικολακάκης Γιώργος
Νούλας Νίκος
Παναγιώτου Σπύρος
Παπαϊωάννου Γιώργος
Πατρικίου Έλενα
Πραμαντιώτης Χρήστος
Ρινάλντι Ρούντι
Σωτηρίου Ελένη
Τζαφέρης Γιώργος
Τσέλου Ειρήνη
Τσίπρας Γιώργος
Φινάλης Ερρίκος
Φωτόπουλος Κώστας
Χατζηλάμπρου Βασίλης
Χατζησταυράκη Μαρία
Χερουβής Γιώργος
Ψιμούλη Χρυσούλα